Od 24 sierpnia 2024 r., w ustawie Prawo energetyczne zdefiniowany został nowy rodzaj umów – umowy z ceną dynamiczną. Umowa z ceną dynamiczną to umowa  odzwierciedlająca wahania cen na rynkach energii elektrycznej Rynku Dnia Następnego (RDN) lub Rynku Dnia Bieżącego (RDB).

W umowach z ceną dynamiczną, ceny rozliczeniowe energii kształtowane są w oparciu o aktualne notowania giełdowe. Oznacza to, że Klient zamiast płacić stałą stawkę za każdą zużytą kilowatogodzinę (kWh), płacić będzie za energię po cenie, która zależeć będzie od aktualnych godzinowych cen energii na giełdzie oraz od tego ile energii w poszczególnych godzinach Klient zużyje (cena dynamiczna).

Klient będzie miał wpływ na wysokość ceny, po której będzie rozliczony w danym okresie rozliczeniowym. Cena ta będzie dynamiczna i będzie się obniżać jeżeli Klient zapewni mniejsze zużycie energii w godzinach, w których ceny energii elektrycznej są najwyższe, przy jednoczesnym zwiększeniu zużycia w czasie, kiedy ceny energii są najniższe. W sytuacji odwrotnej – cena ta będzie wzrastać. 

Rynek Dnia Następnego (RDN) to część rynku energii, na którym członkowie Towarowej Giełdy Energii S.A. (TGE) zawierają kontrakty zakupu na dzień przed następną dobą, w której następuje fizyczna dostawa energii. Ceny energii dla Rynku Dnia Następnego publikowane są przez TGE również w dzień poprzedzający dzień fizycznej dostawy energii.  

Towarowa Giełda Energii S.A. (TGE) jest jedyną w Polsce giełdą towarową uprawnioną do prowadzenia rynku regulowanego na podstawie przepisów m.in. ustawy o giełdach towarowych. Giełda została założona w 1999 roku i ma swoją siedzibę w Warszawie. Jej celem jest umożliwienie producentom i sprzedawcom energii elektrycznej oraz gazu skutecznego handlu i zabezpieczania ryzyka związanego z fluktuacjami cen na rynku energii.

Ceny energii w umowach z ceną dynamiczną oferowanych przez Eneę odzwierciedlać będą wahania cen na Rynku Dnia Następnego (RDN) Towarowej Giełdy Energii S.A. (TGE).

Oferta Enei oparta będzie na cenach godzinowych, publikowanych przez TGE.  Wysokość cen na RDN w poszczególnych godzinach zależy od wielu czynników. W przypadku kiedy występuje wysoki poziom produkcji energii wytworzonej w tanich źródłach energii, takich jak np. odnawialne źródła energii (OZE) lub występuje niskie zapotrzebowanie na energię, wówczas co do zasady ceny na rynku RDN są niskie, natomiast w sytuacji wysokiego zapotrzebowania na energię, a jednocześnie niskiego poziomu ilości energii wytworzonej, ceny na rynku RDN wzrastają.

Oparcie cen dynamicznych w ofercie Enei na cenach RDN umożliwi Klientom planowanie zużycia energii w następnym dniu dzięki udostępnieniu cen w dniu poprzedzającym.

Ceny publikowane przez TGE nie są cenami, po których rozliczany będzie Klient. Stanowią one podstawę do obliczenia ceny dla Klienta, które podążać będą za wahaniami cen na TGE. Sposób wyznaczenia ceny zawarty będzie w umowie z ceną dynamiczną, a cena rozliczeniowa energii będzie znana dopiero po zakończeniu okresu rozliczeniowego. Podkreślić należy, że cena dynamiczna dotyczy jedynie tej części faktury Klienta, która odnosi się do zakupu energii, natomiast nie dotyczy kosztów związanych z dystrybucją energii elektrycznej, które wynikać będą - podobnie jak w innych ofertach - z Taryfy Operatora Systemu Dystrybucyjnego (OSD).

Oferta z ceną dynamiczną to oferta dla Klientów, ktorzy mają zamontowany licznik zdalnego odczytu energii oraz dobrze znają rynek energii, mają wiedzę od czego zależą ceny, a także mają możliwość zarządzania poborem prądu, tzn. przesunięcie zużycia energii na czas, kiedy energia jest najtańsza.

W ramach umów z ceną dynamiczną, każdego dnia Enea udostępniać będzie ceny energii dla poszczególnych godzin na  kolejny dzień. Na podstawie tych informacji Klient będzie miał możliwość zaplanować w jakich godzinach będzie zużywał energię. Planowanie zużycia energii jest istotnym elementem, gdyż ostateczna cena rozliczeniowa Klienta wynikać będzie z tego ile energii w danej godzinie i po jakiej cenie Klient zużyje. To właśnie z tego powodu cena rozliczeniowa będzie różna
w każdym okresie rozliczeniowym. W przypadku braku planowania poboru energii przez Klienta, Klient traci realny wpływ na ponoszone przez niego koszty zakupu energii. Wtedy może zdarzyć się, że cena za energię elektryczną w końcowym rozliczeniu może być wyższa niż na taryfie G (dla gospodarstw domowych). 

Zawarcie umowy z ceną dynamiczną może przynieść Klientowi korzyści, ale jednocześnie niesie potencjalne ryzyko poniesienia strat. 

Do osiągnięcia korzyści konieczne będzie łączne spełnienie poniższych przesłanek:

sprzyjająca Klientowi sytuacja na rynku energii, która spowoduje, iż ceny wynikające z umowy z ceną dynamiczną uwzględniające wahania na RDN będą niższe od cen dostępnych w ramach innych ofert Enei (w przypadku odbiorcy w gospodarstwie domowym, dla których Enea jest sprzedawcą energii, np. od cen wynikających z Taryfy zatwierdzanej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki);

zaangażowanie Klienta polegające na starannym planowaniu zużycia energii w oparciu o przedstawione przez Eneę ceny energii w poszczególnych godzinach na dzień następny oraz pobieranie energii w takich godzinach, aby zapewnić sobie jak najniższą cenę rozliczeniową. 

Ze względu na dużą zmienność cen energii na RDN, skorzystanie z oferty z ceną dynamiczną wiązać się będzie również z ryzykiem poniesienia strat. Straty te mogą wynikać z:

wystąpienia niesprzyjającej sytuacji na RDN (tj. ceny na RDN ukształtują się na takim poziomie, że bez względu na strukturę zużycia Klienta cena rozliczeniowa będzie wyższa od cen energii dostępnych w innych ofertach), wpływ na ceny energii może mieć m.in. sytuacja gospodarczo-polityczna w Polsce i na świecie, relacja popytu do podaży, potencjalne awarie elektrowni czy sieci przesyłowych oraz ceny paliw na rynku;

braku odpowiedniego planowania poboru energii przez Klienta tj. niedostosowania zużycia energii do aktualnej struktury cen.

Ceny na rynkach energii ulegają dużym wahaniom i Enea nie może zagwarantować Klientowi, jaki ostatecznie wynik finansowy Klient osiągnie, zawierając umowę z ceną dynamiczną. Analiza cen z poprzednich lat wskazuje na wysoki poziom wahań cen na RDN w poszczególnych okresach.

Istnieją też potencjalne ryzyka operacyjne związane z faktem, iż do obliczenia ceny rozliczeniowej pozyskiwane są dane od podmiotów zewnętrznych, takie jak:

brak bądź opóźnienie w opublikowaniu cen na RDN - sytuacje znaczących opóźnień w publikowaniu cen na RDN dotychczas były niezwykle rzadkie, jednak nie można ich wykluczyć, z tego względu w umowach przewidziany będzie mechanizm, iż  w przypadku, gdy indeksy giełdowe na RDN, np. dla wybranej godziny bądź kilku godzin, nie zostaną opublikowane z przyczyn niezależnych od Enei, wówczas do rozliczeń dla tych godzin, zostanie przyjęta cena energii z RDN z analogicznego okresu z poprzedniego tygodnia.

opóźnienia bądź braki w pozyskaniu danych pomiarowych od OSD - dane dotyczące zużycia energii przez Klienta w konkretnej godzinie będą udostępnianie Klientowi dopiero po przekazaniu tych informacji do Enei przez OSD. Opóźnienia bądź braki w bieżącym przekazywaniu danych przez OSD mogą wyniknąć między innymi z awarii lub zakłóceń w transmisji danych z układów pomiarowo rozliczeniowych. W takim przypadku OSD uzupełniają dane niezwłocznie po przywróceniu transmisji danych. Wystąpienie takich sytuacji może utrudniać Klientowi bieżące monitorowanie zużycia i kalkulowanie przez Klienta wpływu tego zużycia na ostateczną cenę rozliczeniową energii;

korekta danych pomiarowych przez OSD - ze względu na fakt, że cena rozliczeniowa Klienta w danym okresie rozliczeniowym zależna jest między innymi od zużycia Klienta w danej godzinie, korekty danych pomiarowych przez OSD w poszczególnych godzinach mogą spowodować korektę ceny, po której pierwotnie rozliczony został Klient. 

Aby skorzystać z oferty z ceną dynamiczną konieczne będzie posiadanie licznika zdalnego odczytu, który umożliwi sprawdzanie, ile energii zużywane jest w różnych godzinach w danym dniu. W przypadku, gdy Klient nie posiada jeszcze licznika zdalnego odczytu, a będzie chciał skorzystać z umowy z ceną dynamiczną, będzie miał możliwość zwrócenia się do odpowiedniego OSD z wnioskiem o wymianę licznika na zdalny, co wiązać się będzie z poniesieniem z tego tytułu dodatkowych kosztów.

Aby czerpać korzyści z cen dynamicznych kluczowe będzie zaangażowanie Klienta. Korzystanie z oferty z ceną dynamiczną wymagać będzie poświęcenia czasu na analizę cen i zaplanowanie zużycia energii w czasie, kiedy ceny energii będą najniższe.